Νησος Αναφη

Ιστορία
Σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση η Ανάφη οφείλει το όνομά της στο ότι αναδύθηκε, κατά διαταγή του Απόλλωνα, μέσα από τα κύματα για να προσφέρει καταφύγιο και να σώσει τους ταλαιπωρημένους από την καταιγίδα Αργοναύτες. Για να ευχαριστήσουν το θεό οι Αργοναύτες ίδρυσαν βωμό και αργότερα ναό του Αναφαίου Απόλλωνα, στη θέση που είναι σήμερα το μοναστήρι της Παναγίας της Καλαμιώτισσας. Κάθε χρόνο τιμούσαν τον Απόλλωνα με μια γιορτή που ονομαζόταν Υακίνθεια. Στο νησί εγκαταστάθηκαν Φοίνικες και λίγο αργότερα Δωριείς από τη νότια Πελοπόννησο, οι οποίοι κατοίκησαν στο κέντρο του νησιού και ίδρυσαν την πόλη της Ανάφης.
Στη διάρκεια του 5ου αι. π.Χ. η Ανάφη έγινε μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας και ακολούθησε την τύχη των άλλων νησιών. Στο Μεσαίωνα το νησί ανήκε στο Δουκάτο της Νάξου και κυβερνήθηκε από διάφορους Βενετούς ηγεμόνες, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να το απαλλάξουν από τις πειρατικές επιδρομές και τις καταστροφές που ανάγκασαν πολλούς κατοίκους να καταφύγουν στην Κρήτη. Το 1537 λεηλατήθηκε από τον Μπαρμπαρόσα, υποδουλώθηκε στους Τούρκους και απελευθερώθηκε μαζί με τα υπόλοιπα νησιά. Σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση η Ανάφη οφείλει το όνομά της στο ότι αναδύθηκε, κατά διαταγή του Απόλλωνα, μέσα από τα κύματα για να προσφέρει καταφύγιο και να σώσει τους ταλαιπωρημένους από την καταιγίδα Αργοναύτες. Για να ευχαριστήσουν το θεό οι Αργοναύτες ίδρυσαν βωμό και αργότερα ναό του Αναφαίου Απόλλωνα, στη θέση που είναι σήμερα το μοναστήρι της Παναγίας της Καλαμιώτισσας. Κάθε χρόνο τιμούσαν τον Απόλλωνα με μια γιορτή που ονομαζόταν Υακίνθεια. Στο νησί εγκαταστάθηκαν Φοίνικες και λίγο αργότερα Δωριείς από τη νότια Πελοπόννησο, οι οποίοι κατοίκησαν στο κέντρο του νησιού και ίδρυσαν την πόλη της Ανάφης.
Στη διάρκεια του 5ου αι. π.Χ. η Ανάφη έγινε μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας και ακολούθησε την τύχη των άλλων νησιών. Στο Μεσαίωνα το νησί ανήκε στο Δουκάτο της Νάξου και κυβερνήθηκε από διάφορους Βενετούς ηγεμόνες, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να το απαλλάξουν από τις πειρατικές επιδρομές και τις καταστροφές που ανάγκασαν πολλούς κατοίκους να καταφύγουν στην Κρήτη. Το 1537 λεηλατήθηκε από τον Μπαρμπαρόσα, υποδουλώθηκε στους Τούρκους και απελευθερώθηκε μαζί με τα υπόλοιπα νησιά.

Η σημερινή Χώρα είναι χτισμένη αμφιθεατρικά, στο κέντρο του νησιού. Τυπικό δείγμα κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής, με ασπροβαμμένα μονώροφα σπίτια, θολωτές πόρτες και κάτασπρες αυλές. Ένας δρόμος 2 χλμ περίπου τη συνδέει με το λιμανάκι του Αγίου Νικολάου. Έχει 273 κατοίκους. Κατάλοιπά του σώζονται σε απότομο ύψωμα, στην ανατολική πλευρά της Χώρας. Διακρίνονται λείψανα από την αρχαία πάλη της Ανάφης, Τα λείψανα του ναού του Απόλλωνα, στην ανατολική άκρη του νησιού, στη δυσπρόσιτη περιοχή του Καλάμου. Ιερά οδός συνέδεε το ναό με την αρχαία πόλη της Ανάφης, από την οποία κατάλοιπα έχουν διασωθεί. Στον περίβολο του αρχαίου ναού χτίστηκε το μοναστήρι της Παναγίας της Καλαμιώτισσας. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση η εικόνα της Παναγίας βρέθηκε κοντά στο μοναστήρι κρεμασμένη σε ένα καλάμι, γι' αυτό και πήρε το όνομα Καλαμιώτισσα. H παλιά εκκλησία σε ύψος 450 μ. εγκαταλείφθηκε στη διάρκεια του 19ου αι. και η εικόνα μεταφέρθηκε στην εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, στους πρόποδες του βουνού, που επίσης ονομάστηκε Καλαμιώτισσα. Από το πλάτωμα όπου είναι το παλιό μοναστήρι έχετε μια μοναδική θέα στο Αιγαίο και εδώ πρέπει να βρισκόταν το βενετσιάνικο κάστρο Γκιμπιτρόλι.