Η προστασία του περιβάλλοντος έχει καθοριστική σηµασία για την ποιότητα ζωής των σηµερινών και των µελλοντικών γενεών. Αυτό που αποτελεί πρόκληση είναι ο συνδυασµός της προστασίας του περιβάλλοντος µε τη συνεχή οικονοµική ανάπτυξη, κατά έναν βιώσιµο µακροπρόθεσµα τρόπο. Με δεδοµένη την αλλαγή του κλίµατος, η πρόκληση αυτή γίνεται ακόµη εντονότερη. Η περιβαλλοντική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης βασίζεται στην πεποίθηση ότι η ύπαρξη υψηλών περιβαλλοντικών προτύπων τονώνει την καινοτοµία και τις επιχειρηµατικές δυνατότητες και ότι η οικονοµική, η βιοµηχανική, η κοινωνική και η περιβαλλοντική πολιτική πρέπει να είναι στενά συνδεδεµένες. Ο πληθυσµός της γης σήµερα είναι περίπου 6 δισεκατοµµύρια άνθρωποι. Σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις του ΟΗΕ, µέχρι το 2050 θα έχει φτάσει τα 9 δισεκατοµµύρια περίπου. Οι ανάγκες µας σε τρόφιµα και άλλα αγαθά θα συνεχίσουν, συνεπώς, ολοένα να αυξάνονται. Αντίστροφα, σύµφωνα µε ορισµένες εκτιµήσεις, η δυνατότητα του πλανήτη µας να παρέχει τους απαραίτητους φυσικούς πόρους για την κάλυψη αυτών των αναγκών, ολοένα θα περιορίζεται. Αυτό οφείλεται σε µια σειρά νέων περιβαλλοντικών, οικονοµικών και κοινωνικών δεδοµένων, όπως η υποβάθµιση της ποιότητας της γεωργικής γης, η ανορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων, η κλιµατική µεταβολή, η ρύπανση από χηµικά, το οικονοµικό χάσµα µεταξύ αναπτυγµένου και αναπτυσσόµενου κόσµου, η ανθρώπινη παρέµβαση στο γενετικό υλικό των ζωντανών οργανισµών, η αλόγιστη κατανάλωση υλικών αγαθών και ενέργειας, φαινόµενα που καθιστούν τις προβλέψεις για το µέλλον δύσκολες και αβέβαιες. Μέσα σε 200.000 χρόνια ο άνθρωπος κατέστρεψε την εύθραυστη ισορροπία µε την οποία η Γη ζούσε επί 4 δισεκατοµµύρια χρόνια. Η υπερθέρµανση του πλανήτη, η εξάντληση των φυσικών πόρων, ο αφανισµός των ειδών δείχνουν ότι ο άνθρωπος θέτει σε κίνδυνο την ίδια τη ζωή του. Στο τέλος του αιώνα, η άµετρη κατανάλωση θα έχει εξαντλήσει το µεγαλύτερο µέρος των φυσικών πόρων της Γης. ∆εν υπάρχει καιρός για θρήνους. Πρέπει να συνειδητοποιήσουµε τον αλόγιστο τρόπο που εκµεταλλευόµαστε τα δώρα της Γης και να αλλάξουµε τρόπο ζωής.
Στις 15 ∆εκεµβρίου 1972, η Γενική Συνέλευση του OΗΕ θέσπισε την 5η Ιουνίου ως Παγκόσµια Ηµέρα Περιβάλλοντος, µε στόχο να υπενθυµίσει στους κατοίκους του πλανήτη ότι το µέλλον της ανθρωπότητας είναι άµεσα συνυφασµένο µε το µέλλον των οικοσυστηµάτων. Από τότε και κάθε χρόνο, δίνεται και άλλη µια ευκαιρία σε όλους, φορείς και πολίτες, για να εκφράσουν την άποψή τους για όσα συµβαίνουν στον πλανήτη και σχετίζονται ιδιαίτερα µε τη διαχείριση Περιβάλλοντος, τη ρύπανση, τη διατήρηση και σωτηρία της πανίδας και της χλωρίδας σε κάθε µήκος και πλάτος κ.λπ. Αποτελεί, πλέον, κοινή συνείδηση ότι το ανθρώπινο είδος για να επιβιώσει στο εγγύς µέλλον πρέπει να προστατεύσει το φυσικό περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους. Η προστασία του περιβάλλοντος δεν έρχεται σε σύγκρουση µε την ανάπτυξη. Αντίθετα, η βιώσιµη ανάπτυξη είναι συµφέρον όλων µας. Η Παγκόσµια Ηµέρα αποτελεί την προσωπική πρόσκληση - πρόκληση για τον καθένα µας για να συµβάλλει στην προστασία του πλανήτη και να µας παροτρύνει να αναλογιστούµε την καθηµερινή µας επίδραση στη Γη , να δραστηριοποιηθούµε έτσι ώστε να βελτιώσουµε τη συµπεριφορά µας απέναντι στο περιβάλλον µας και στο φυσικό κόσµο. Να γνωρίσουµε εν τέλει το περιβάλλον του τόπου µας και να το αγαπήσουµε. Η µέρα του περιβάλλοντος µας καλεί να σκεφτούµε τοπικά και να δράσουµε παγκόσµια. Όλο και περισσότερο, όµως, βασικό µέληµα των επιστηµονικών ενώσεων, των οικολογικών οργανώσεων αλλά και των κυβερνήσεων αποτελεί πια και η εξασφάλιση ενός ανώτερου επιπέδου ζωής για τους κατοίκους των πόλεων και, πιο πολύ, των µεγάλων αστικών κέντρων. 1. Η τεράστια τεχνολογική πρόοδος είχε σαν συνέπεια την υπερβολική εκµετάλλευση της φύσης. 2. Η µόλυνση της ατµόσφαιρας µε τις αναθυµιάσεις από τις βιοµηχανίες, τα εργοστάσια, τα καυσαέρια από τα τροχοφόρα δηλητηριάζουν τη φύση και χειροτερεύουν τις συνθήκες ζωής του ανθρωπίνου είδους. 3. Η θάλασσα ρυπαίνεται από λύµατα, απορρίµµατα και απόβλητα, που συνέχεια δέχεται, µε συνέπεια να εξαφανίζονται πολλά είδη ζώων, πτηνών και φυτών. 4. Η καταστροφή του εδάφους και υπεδάφους από τις χηµικές ουσίες που τα διαποτίζουν και τις πυρηνικές δοκιµές, οι συνεχείς πυρκαγιές που καταστρέφουν τα δάση και αλλοιώνουν το φυσικό περιβάλλον και τη ζωντάνια της φύσης. 5. Η οικολογική ισορροπία έχει πληγεί υπερβολικά.
Όλα αυτά απειλούν και καταστρέφουν το φυσικό περιβάλλον και έχουν αρνητικές συνέπειες για τον άνθρωπο και τον πολιτισμο του .
Περιβάλλον και υγεία Ορισµένοι περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η έκθεση σε ρύπους µέσω του νερού, της τροφής και του αέρα, είναι καθοριστικοί για την υγεία. Για παράδειγµα, εκτιµάται ότι µέχρι και ένα έκτο του συνόλου των ασθενειών και θανατηφόρων ατυχηµάτων των παιδιών µπορούν να αποδοθούν σε περιβαλλοντικούς παράγοντες. Παρότι τα άτοµα µέσα από τις προσωπικές τους επιλογές επηρεάζουν τον τρόπο ζωής και την υγεία τους, ταυτόχρονα, βασίζονται και στις δηµόσιες αρχές για την προστασία τους από απειλές κατά της υγείας. Παγκοσµίως µεγαλώνει ο προβληµατισµός για ζητήµατα ∆ηµόσιας Υγείας που έχουν σχέση µε τη Μόλυνση στο Περιβάλλον και τις εξάρσεις Μολυσµατικών νόσων. Αυτά τα ζητήµατα ∆ηµόσιας Υγείας αφορούν στην σχέση που έχουν οι άνθρωποι µε τα Φυσικά, Χηµικά και Βιολογικά στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος. Η αύξηση του πληθυσµού της γης και οι σχετικές πιέσεις για αύξηση στην ανάπτυξη καθιστούν δύσκολη τη διατήρηση επαρκών µέτρων και αρχών προστασίας της ∆ηµόσιας Υγείας. Έτσι, ζωονόσοι, µόλυνση του νερού και του αέρα, βιοσυσσώρευση απόβλητων στην τροφική αλυσίδα, και άλλες περιβαλλοντικές απειλές στην ανθρώπινη υγεία απαιτούν τη συγκέντρωση όλης της διαθέσιµης επιστηµονικής γνώσης και της αντίστοιχης τεχνογνωσίας για την εύρεση λύσεων. Οι κλιµατικές αλλαγές που οδήγησαν σε αύξηση της θερµοκρασίας του νερού και του αέρα, το λιώσιµο στους πάγους και η αύξηση της στάθµης των υδάτων έχει γίνει γνωστό ότι θα επιβαρύνουν την ανθρώπινη υγεία εκατοµµύριων ανθρώπων, µέσω κακής διατροφής, έλλειψης νερού, διαρροϊκών µεταδοτικών ασθενειών, επιβάρυνσης του καρδιαγγειακού και αναπνευστικού συστήµατος και αλλαγής της κατανοµής των φορέων εντόµων και αυτό έχει αρχίσει ήδη να διαφαίνεται. Πληµµύρες, καταιγίδες, ξηρασίες και τυφώνες όπως προηγούνται της σταδιακής θέρµανσης του πλανήτη θίγουν βασικούς προσδιοριστές της υγείας : το Νερό, τον Αέρα, την Τροφή και την Προφύλαξη από την έκθεση σε νόσους. Οι ασθένειες που είναι ευαίσθητες στο κλίµα (climate sensitive diseases) σκοτώνουν εκατοµµύρια ανθρώπων ήδη,οπως η ελονοσία και οι διαρροικές νόσοι .
Περιβαλλοντικες Συμβουλες
Συμβαινει συχνά να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ενα σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβληµα, να συνειδητοποιούµε τη σοβαρότητά του, αλλά να µην ξέρουµε πώς να αντιδράσουµε, να µην βρίσκουµε πώς θα µπορούσαµε να συµµετάσχουµε κι εµείς ώστε να συνδυαστούµε µε την προσπάθεια άλλων πολιτών του κόσµου και να φέρουµε ένα χειροπιαστό αποτέλεσµα. Πιο κάτω ακολουθούν απλές ιδέες για µια πιο "πράσινη" καθηµερινότητα του καθενός µας, µε στόχο έναν πιο πράσινο πλανήτη. Είναι οι ιδέες που προτείνει ο ΟΗΕ, µε την ευκαιρία της Παγκόσµιας Ηµέρας, οι οποίες µπορούν να εµπλουτιστούν µε άλλες έξυπνες λύσεις που θα κάνουν τη διαφορά - τουλάχιστον ως την ηµέρα της Πράσινης Επανάστασης!!!
Οι απλές ενέργειες µπορούν να οδηγήσουν σε ένα καλύτερο περιβάλλον και περισσότερα χρήµατα στην τσέπη σας. ∆ιαβάζετε περαιτέρω εύκολες συµβουλές και ιδέες. ∆ραστηριότητες που µπορεί να κάνει κανείς για να βοηθήσει το περιβάλλον να γίνει καλύτερο έτσι ώστε να µπορούµε να το απολαµβάνουµε όταν θέλουµε να ξεφύγουµε από τη ρουτίνα και το στρες της καθηµερινότητας. Γιατί είναι κάτι που µας βοηθάει σε αυτό. Καλό θα είναι να το βοηθήσουµε και εµείς µε πολύ απλές κινήσεις!!!!
Στο σπίτι
• Αρχίζει µε την εξοικονόµηση νερού. Όταν ξυριζόµαστε, πλένουµε το πρόσωπο ή τα δόντια, δεν αφήνουµε τη βρύση να τρέχει. Ξέρατε ότι ένα δισεκατοµµύριο κάτοικοι του πλανήτη δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιµο νερό;
• Ένας καλά µονωµένος θερµοσίφωνας µε ρύθµιση σε χαµηλούς βαθµούς και ντους που δεν τρέχει ορµητικά κάνουν οικονοµία τόσο σε νερό όσο και σε ενέργεια.
• Η ηλεκτρική ξυριστική µηχανή ή η κλασική µηχανή µε ξυραφάκια αντί για την πλαστική της µιας χρήσης µειώνει σηµαντικά τα σκουπίδια.
• Χρησιµοποιείτε υφασµάτινες πετσέτες όπου και όσο µπορείτε. Και στο µπάνιο στεγνώνετε τις καλά και ξαναχρησιµοποιήστε τις. ∆ιαλέγετε γυάλινες συσκευασίες αναψυκτικών και πήλινους κεσέδες γιαουρτιού.
• Σας αρέσει να φυλλοµετράτε την εφηµερίδα σας µε το πρωινό; Πιο οικονοµικό για τον πλανήτη είναι να τη διαβάζετε και µετά να την αφήνετε για άλλους. Αν δεν το κάνετε και την κρατάτε στο σπίτι, φροντίστε τουλάχιστον να την ανακυκλώνετε. Μην ξεχνάτε ότι κάθε χρόνο εξαφανίζονται 130.000 τετραγωνικά χιλιόµετρα δάσους.
• Αν παίρνετε µαζί σας σάντουιτς, µην το τυλίγετε σε αλουµινόχαρτο ή πλαστική µεµβράνη. Χρησιµοποιείτε σακουλάκια από χαρτί, λαδόκολλα ή πλαστικά που είτε ανακυκλώνονται είτε ξαναχρησιµοποιούνται.
• Όταν φεύγετε από το σπίτι, µην ξεχνάτε να σβήνετε τα φώτα και τις ηλεκτρικές συσκευές και βγάζετε τους φορτιστές από την πρίζα. Η εξοικονόµηση ενέργειας περιορίζει τη µόλυνση του περιβάλλοντος.
Στο δρόµο
• Μη φεύγετε από το σπίτι χωρίς µια πάνινη τσάντα, ώστε να αποφύγετε τις πλαστικές σακούλες αν χρειαστεί να ψωνίσετε.
• Στην εποχή των εύκολων λύσεων, σαν τη δική µας, ακούγεται πολύ ριζοσπαστικό, αλλά είναι και το πιο αποτελεσµατικό µέσο για να µειώσετε το αποτύπωµα άνθρακα που αφήνετε στον πλανήτη: Αποφεύγετε το ΙΧ σας. Προτιµήστε το περπάτηµα, τα µέσα µαζικής µεταφοράς, το ποδήλατο, µοιραστείτε το αυτοκίνητο φίλων ή συναδέλφων.
• Συγκεντρώστε και κάντε µέσα σε µια µέρα όλες µαζί τις δουλειές για τις οποίες χρειάζεστε οπωσδήποτε αυτοκίνητο. Οι εκποµπές αερίων, ανάµεσά τους και από τις εξατµίσεις του αυτοκινήτου σας, έχουν ανεβάσει τη µέση θερµοκρασία των τελευταίων 15 ετών σε ύψος-ρεκόρ στην ιστορία του πλανήτη.
• Αν δεν υπάρχει άλλος τρόπος να πηγαίνετε στη δουλειά, φροντίστε τουλάχιστον να έχετε ένα υβριδικό αυτοκίνητο που καταναλώνει λιγότερη ενέργεια. Ρυθµίστε σωστά τον αέρα στα ελαστικά. Μια µόνον από τις συνέπειες του φαινόµενου του θερµοκηπίου είναι ότι ως το 2050 θα υπάρξουν 200 εκατοµµύρια πρόσφυγες λόγω της ξηρασίας και των άλλων φυσικών καταστροφών.
• Αν τελικώς παίρνετε το ΙΧ σας και ανήκετε στους λίγους και τυχερούς που δεν παγιδεύονται στην κυκλοφοριακή συµφόρηση, κρατήστε σταθερή ταχύτητα. Ξοδέψτε ακόµη λιγότερη ενέργεια παίρνοντας καθ' οδόν άλλους συναδέλφους.
• Αν µπλέκετε σε κυκλοφοριακή συµφόρηση και κρίνετε ασφαλές να σβήνετε τη µηχανή, κάντε το. Την ώρα που περιµένετε, αναλογιστείτε πόσο χρήσιµα είναι τα δέντρα που καθαρίζουν το διοξείδιο του άνθρακα και σκεφτείτε πού και πότε θα φυτέψετε ένα κι εσείς!
• Ο θυµός µε τη συµπεριφορά των άλλων οδηγών ή µε το κυκλοφοριακό µειώνει τα δικά σας µίλια ζωής. Μετρήστε ως το 10, σκεφτείτε ότι πλανήτης σάς χρειάζεται και κάντε κάτι γι' αυτόν. Στη δουλειά
• Χρησιµοποιείτε γυάλινο φλιτζάνι και ποτήρι για τον καφέ, το τσάι ή το αναψυκτικό σας αντί για τα πλαστικά της µιας χρήσης
. • Κρατήστε ένα πλαστικό µπουκάλι νερού και ξαναγεµίζετέ το, ώστε να µην αγοράζετε συνέχεια καινούρια. Ξέρατε ότι το 80% των πλαστικών µπουκαλιών µπορεί να ανακυκλωθεί αλλά µόνον το 20% ανακυκλώνεται τελικώς; • Όταν χρειάζεστε πρόχειρο χαρτί ξαναχρησιµοποιήστε από την ανάποδη παλιά ή άχρηστα έγγραφα.
• Στον εκτυπωτή και το φωτοτυπικό χρησιµοποιείτε και τις δύο πλευρές του χαρτιού. Είναι ένας εύκολος τρόπος να σώσετε ένα δέντρο! • Αν δεν υπάρχει σύστηµα ανακύκλωσης, ξεκινήστε το εσείς! Η ανακύκλωση των σκουπιδιών συµβάλλει στη µείωση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου. Υπολογίζεται ότι το 75% των απορριµµάτων του πλανήτη µπορεί να ανακυκλωθεί, αλλά, προς το παρόν, αυτό συµβαίνει µόνον µε το 25%.
• Τα περισσότερα υλικά που χρησιµοποιούµε όταν δουλεύουµε µε υπολογιστές, π.χ. µελάνια, CD και DVD, είναι φτιαγµένα από υλικό που ανακυκλώνεται. Τα καλώδια και τα µεγάφωνα ακολουθούν λίγο πολύ ένα κοινό πρότυπο, που σηµαίνει ότι µπορούν χρησιµοποιηθούν σε διάφορα µοντέλα και τύπους ηλεκτρονικών συσκευών.
• Μειώστε το αποτύπωµα άνθρακα στο γραφείου σας. Μειώστε δηλαδή την αύξηση του µονοξειδίου του άνθρακα που προξενούν οι επαγγελµατικές σας δραστηριότητες. Πώς γίνεται; Ελέγχοντας ότι υπολογιστές, εκτυπωτές, ηχεία, φωτοτυπικά και όλα τα άλλα µηχανήµατα που χρησιµοποιείτε έχουν το σήµα εξοικονόµησης ενέργειας από τον κατασκευαστή ή επιδιώκοντας να το έχουν τα καινούργια µε τα οποία θα ανανεωθεί ο εξοπλισµός του γραφείου. Επίσης, κλείνοντας όλα τα µηχανήµατα στο τέλος της µέρας.
• Σβήνετε τα φώτα όπου δεν χρειάζονται: στα γραφεία που δεν υπάρχει κόσµος, στις τουαλέτες, στις αίθουσες συµβουλίων. Είναι ένας πολύ απλός τρόπος για να εξοικονοµείτε ενέργεια
. • Αν θέλετε να διακοσµήσετε µε κάτι προσωπικό το χώρο της δουλειάς, φυτέψτε µερικά απλά και ταπεινά φυτά και λουλούδια, από αυτά που χρησιµοποιούµε στον κήπο και στο µπαλκόνι. Τα φυτά κάνουν καλό ακόµη και στο περιβάλλον του γραφείου, καθώς καθαρίζουν την ατµόσφαιρα από ουσίες που µολύνουν. Και αν υπάρχει χώρος, φυτέψτε κι ένα δέντρο. Στο τέλος µιας κουραστικής µέρας
• Αν χρησιµοποιείτε κλιµατιστικό στο σπίτι τους ζεστούς µήνες, χαµηλώστε την έντασή του και συνδυάστε το µε ανεµιστήρα για καλύτερο, οικονοµικότερο και οικολογικότερο αποτέλεσµα
. • Μη βάζετε λάµπες, τηλεοπτικούς δέκτες και άλλες συσκευές που εκπέµπουν θερµότητα κοντά στο θερµοστάτη του κλιµατιστικού σας, επειδή το κάνουν να λειτουργεί περισσότερο απ' όσο χρειάζεται. • Το χειµώνα, µέσα στο σπίτι, φορέστε χειµωνιάτικα ρούχα αντί να ανεβάζετε τη θερµοκρασία. Έτσι θα νιώσετε καλύτερα την αλλαγή των εποχών, θα ανανεώσετε την εµφάνισή σας και θα κάνετε οικονοµία για σας και για τον πλανήτη
. • Εξοικονοµήστε ενέργεια, χρησιµοποιώντας µικρά σκεύη για το µαγείρεµα µικρών ποσοτήτων
. • Αν ρούχα που έχετε φορέσει είναι ακόµα καθαρά µην τα βάζετε στα άπλυτα επειδή βαριέστε να τα κρεµάσετε. Φοράτε τα τζιν σας πάνω από µια φορά. Να θυµάστε ότι 5.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε µέρα επειδή δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό.
• Χρησιµοποιείτε φιλικά για το περιβάλλον απορρυπαντικά και σαπούνια στο σπίτι. Κάνουν καλό στο περιβάλλον. Χρειάζεται να σας θυµίσουµε πάλι να φυτέψετε ενα δέντρο.
