του Μίμη Πετρωτού
Τα καλλιστεία και οι χοροί πριν 77 χρόνια: ῾Η πολιτεία μας πάντοτε εἶχε τὴ φήμη ὅτι ὁ λαός της γλεντάει, τὸ ρίχνει “ἔξω”, ποὺ λένε.
Κι’ ὄχι τώρα, ἀλλά πρὶν πολλὰ χρόνια ἡ Κοκκινιὰ φημιζόταν γιὰ τὴν… κοσμική της κίνηση. Μάλι- στα γιὰ τὴν κοσμική της ζωὴ καὶ γιὰ τὰ καλλιστεῖα ποὺ σκάρωνε καὶ ποὺ συγκέντρωνε τότε πολὺ κόσμο ἀπ’ την Ἀθήνα καὶ τον Πειραιᾶ. Κι ὅλα αὐτά πρὶν 70 καὶ πλέον χρόνια ὄταν ἦταν συν- οικισμὸς ἀκόμη καὶ ὑπάγονταν στὸν Δῆμο Πειραιῶς. Οἱ αἴθουσες τότες “Κρυστάλ”, “Ἀλὰμπρα”, “Σὰν Σουσὶ”, “Ζαβαριάν”, “Βαριετέ” γνώριζαν μεγάλη… κοσμικὴ κίνηση καὶ πολλὲς χαριτωμένες Κοκκινιώτισσες εἴχαν ἐκλεγεῖ “μὶς” καί “στάρ” ὃπως θά λέγαμε σήμερα. Τά καλλιστεῖα αὐτά τά διοργάνωνε τότε τό σωματεῖο “Ἓνωση Νέων” ἀπό τὸ 1928 ὡς τό 1935 κι’ ἐρχόνταν καί τά πα- ρακολουθοῦσαν προσωπικότητες τῆς τότε ἐποχής ὃπως οἱ δημοσιογράφοι Γιοκαρίνης, Θεοδο- σόπουλος, Μπουκουβάλας κ.ἂ.
Οἱ ἀπόκρηες ἦταν ὁ καιρός τῶν καλλιστεῖων αὐτῶν πού ἀναμένονταν μὲ μεγάλο ἐνδιαφέρον ὃπως μᾶς λένε οἱ παλαιοί. Πρόεδρος τῆς ἐπιτροπῆς ἦταν γιά πολλὰ χρόνια ὁ Δαμ. Καραμπετιάδης ὁ ὁποίος φημιζόταν γιὰ τὴν… αὐστηρότητά του. Ἒτσι ἀπ’ αὐτόν μάθαμε ὃτι ἐξελέγησαν κατά και- ρούς “μὶς Κοκκινιὰ” οί δίδες Μανιατάκη, Καλαφάτη, Κελέρη καὶ Χατζηστυλιανοῦ.
Μά ἐκτός ἀπ’ τά καλλιστεῖα ἐποχὴ ἂφησαν καί οἱ χοροὶ ποὺ σκαρώνονταν τότε ὃπως καὶ στὶς μέρες μας. Ἄν δοῦμε μερικά τέτοια ἀποκριάτικα γλέντια ὃπως μᾶς τά ἔδωσαν οἱ χρονικογράφοι τῆς πόλης μας. Πρῶτος καί καλλίτερος ὁ Σῶτος Σκούταρης που ’γραφε τό… κοσμικό ρεπορτὰζ στὶς τοπικὲς ἐφημερίδες.
Ἀπόκριες τού 1936… Ἡ Κοκκινιά χορεύει χορεύει μέχρι τὸ πρωῒ. Πρωτοστατοῦν τά σωματεῖα της. Ἡ Φιλελευθέρα νεολαία, ὁ Ἄρης, ἡ Ἓνωση Πισσιδών, ὁ Πρωτεύς, ὁ Μουσικὸς ὅμιλος, ἡ Χαλ- κιδών κ.ἄ. Γράφη λοιπόν ὁ Σκούταρης στήν ἐφημερίδα “Ἀναγέννησις” στό φύλο στίς 2 τοῦ Μάρτη τοῦ 1936 μέ τό ψευδώνυμο, “Σῶτος Μ. Κοσμικός”.
… Ἡ τελευταῖα βδομάδα τῆς ἀπόκρηας συγκέντρωσε ἀρκετό κόσμο στίς χοροεσπερίδες πού δόθηκαν τό περασμένο Σάββατο… Τόσο ἡ Φιλελευθέρα Νεολαία τῆς πόλεώς μας ὅσο καί τό λαμπρό σωματεῖο μας ὁ Ἅρης. Ἒπρεπε νά διαλέξουν πιό μεγάλες αἴθουσες γιά τούς χορούς των. Ἒτσι πολύς κόσμος ἀναγκάστηκε τό βράδυ τοῦ περασμένου Σαββάτου νά δῆ μόνο τάς εἰσόδους των ἀπό μακριά καί ν’ ἀποχωρήση κατόπιν χωρίς νά μπῇ σ’ αὐτά παρ’ ὅλα τά ἕξοδα πού ἔκανε γιά νά προετοιμαστῆ. Καί νομίζω πώς αὐτό ἔγινε καί μέ τήν ἐπέμβαση τῆς… Ἀστυνομίας. Τέλος ὅσοι ἐπρόλαβον τόν… χορόν εἶδον καί δέν εἶναι, καί λίγοι αὐτοί πού χόρεψαν μ’ ἐξαιρετική μανία κι ἔβγαλαν τό ἄχτι τους μέ τό παραπάνω. Πάρα κάτω ἀκολουθεῖ τό τυπικό δημοσιογραφικό κατεβατό μέ τά ὀνόματα ὅλων αὐτῶν πού παρευρέθηκαν “μετά τῆς κυρίας του” ἢ “μετά τῆς μνηστῆς του” …
|
Ὁ Σκούταρης μᾶς πληροφορεῖ ἀκόμη ὅτι μεγάλη ἐπιτυχία σημείωσε ὁ χορός τῆς Φιλελευθέρας νεολαίας καί ἡ ἐπιτυχία αὐτή ὀφείλεται στούς Βερνῖκον, Ρηνιωτάκην, Βασιλᾶν, Καρσίκην, Ἀ- βραμίδην, Βασιλειάδην Θεοφύλακτον καί Παπαδόπουλον οἱ ὁποῖοι “εἰργάσθησαν ἐντατικῶς καί δραστηρίως”…
Στὸ χορὸ τοῦ Ἄρεως ὁ Σκούταρης διάκρινε ἕνα πλῆθος χορευτῶν καί χορευτριῶν ὅπως τούς Κατίκαν, Ίωαννίδων, Καρβελᾶν, Θωμόγλου, Βοσκίδην, Πορτοκάλην, Χ”Ἀθανασίου καί πολλούς ἄλλους, καθώς καί τάς δίδας Κοντηλιᾶ, Τζανέτου, Ἀσμάνη, Κεχαγιᾶ, Λεμπέση, Νάνου, Μυράλη, Μιχαηλίδου, Μακρῆ κ.ἄ…
Στό χορό τοῦ Πρωτέως, διεκρίθησαν αἱ κυρίες καί δεσποινίδες, Μπάτη,Οίκονομοπούλου, Βουλί- γκα και Ἀ)φές Μίχου ἐνῶ ἀπό τοὺς ἄνδρες οἱ κ.κ. Κοραής, Μίχος, Μουρακόπουλος, Ἀναστα- σιάδης, Καραμπετιάδης, Ἰγγλέσης, Καρσίκης, Τσιμερέκης κ.ἄ.
Στό Χορό τοῦ Πισσιδῶν τούς προσκεκλημένους ὑποδέχονταν οἱ κ. κ. Παγιασλῆς, Καχραμάνο- γλου, Ἀργυριάδης, καί Βογιατζόγλου πού ἀποτελοῦσαν τήν διοίκησι τοῦ συλλόγου.
Μετά ἀπό ἕνα χρόνο τίς ἀπόκρηες τού 1937 ἔκανε ἐντύπωση ὁ χορός τῶν προσφύγων δη- μοσιογράφων πού ἔγινε στό “Βαριετέ”, καί πού τοῦ δόθηκε τ’ ὄνομα “Μποέμικη βραδυά”, ἀπ’ τούς Σκούταρη καί Πιππίνο. Διατάγουμε λοιπόν γιά τόν χορό τοῦτο:
Τό κοσμικώτερο χορευτικό γεγονός τῶν Ἀπόκρεων ἦτο ἡ Μποέμικη βραδυά, πού ἔδωσαν οἱ πρόσφυγες δημοσιογράφοι στό Βαριετέ, ὁ ἐκλεκτότερος κόσμος τῆς πόλεώς μας παρευρέ- θη ἡ χορωδία τῆς Κοκκινιάς, εὐγενῶς προσφερθεῖσα, ἐτραγούδησε διάφορα ἀποκρηάτικα καί κλασσικά τεμάχια τῶν μεγαλυτέρων Ἑλλήνων Μουσουργῶν, ὑπό τήν διεύθυνσι τοῦ κ. Δ. Καλκάνη κατεχειροκροτηθεῖσα. Ἐπικολούθησαν σατιρικοί στίχοι τῶν λογοτεχνῶν μας κ.κ. Σ. Σκούταρη καί I. Πιππίνου, γιομάτοι πνεῦμα σκορπίσαντες καί εὐθυμία καί τό γέλιο. Μετά ἐτραγούδησεν ὁ βαρύτονος ντιζέρ κ. Ν. Ζαχαριουδάκης…
|
Πηγή: “Χρονικά της Νίκαιας” (Φεβ. - Μαρ. 1964, Χρόνος Β’ Αρ. Φύλλου 17-18)
