Η Σύμη είναι το όγδοο σε μέγεθος νησί της Δωδεκανήσου με έκταση 58,1 τ. χλμ. και μήκος ακτών 85 χλμ. Είναι ορεινή και βραχώδης. Γύρω της υπάρχουν νησίδες και βραχονησίδες. Η μεγαλύτερη νησίδα είναι η Νύμος και ακολουθούν τα Σεσκλιά. Οι βραχονησίδες είναι το Αρτηκονήσι, ο Κουλουντρός, το Τρούμπετο, ο Χονδρός, η Πλάτη, η Οξειά, οι Διαβατές και ο Μαρμαράς. Η διαμόρφωση των ακτών της παρουσιάζει ένα πλήθος από ακρωτήρια, όρμους και λιμάνια. Τα λιμάνια του νησιού είναι της Σκάλας στον όρμο της Σύμης, του Πεδίου στον ομώνυμο όρμο και του Πανόρμου ή Πανορμίτη, όπου βρίσκεται και η Μονή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ.
Σήμερα στο νησί υπάρχουν 5 οικισμοί : της Σύμης, του Εμπορειού, της Μαραθούντας, του Πεδίου και του Πανορμίτη.
Κάποτε οι κάτοικοι της Σύμης, όταν γνώριζε τη μεγάλη άνθηση στο εμπόριο και στη ναυπηγική, είχαν φθάσει τις 25000. Σήμερα, ο πληθυσμός φθάνει τους 2560 κάτοικους, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2001.Το ήμισυ περίπου του ενεργού πληθυσμού ασχολείται στις οικοδομικές εργασίες, στοεμπόριο, στα εστιατόρια, στα ξενοδοχεία, στις μεταφορές και στις επικοινωνίες, γενικότερα σε δραστηριότητες που συνδέονται άμεσα με τον τουρισμό. Αλλά και η μεταποίηση σε μεγάλο βαθμό ενεργοποιείται έμμεσα από το τουριστικό κύκλωμα. Σήμερα ο τουρισμός της Σύμης τροφοδοτείται από τους επισκέπτες της μιας μέρας, από τους πολυήμερους τουρίστες και από τους ιδιότυπους "τουρίστες" τους Συμιακούς της διασποράς. Το σύνολο σχεδόν των τουριστών της Σύμης διακινείται μέσω της Ρόδου. Η τουριστική περίοδος κρατά 7 μήνες (Απρίλιος-Οκτώβρης), όπως και στη Ρόδο με μεγάλη κίνηση στο τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου. Ο τουρισμός πολυήμερης παραμονής παρουσιάζει ανοδική πορεία τα τελευταία 10 χρόνια.
Μικρότερη δραστηριότητα εμφανίζει ο γεωργοκτηνοτροφικός κλάδος και η αλιεία.
Η ναυπηγική και η ξυλογλυπτική (έπιπλα, τέμπλα εκκλησιών, διακοσμητικά στοιχεία εσωτερικών σπιτιών, κτλ) που άλλοτε ήκμαζαν στο νησί, σήμερα έχει περιοριστεί σε δυο μικρά ναυπηγεία (ταρσανάδες) όπου γίνονται επισκευές και κατασκευές μικρών αλιευτικών σκαφών. Άλλη παραδοσιακή τέχνη είναι η επιπλοποιία, η οποία σήμερα περιορίστηκε σε δυο βιοτεχνίες που ασχολούνται αποκλειστικά με την κατασκευή παραδοσιακών επίπλων.
