Ναός Ηφαίστου

Ο Ναός του Ηφαίστου (αποκαλούμενος και Θησείο) είναι ένας από τους πλέον διατηρημένους αρχαίους ναούς του ελληνικού χώρου. Ήταν αφιερωμένος στο θεό Ήφαιστο και στην Εργάνη Αθηνά. Βρίσκεται στην περιοχή του Θησείου, που πήρε το όνομά του λόγω της παλιάς, σήμερα αναθεωρημένης απόδοσης του ναού στο Θησέα. Ο ναός του Ηφαίστου είναι προσβάσιμος για το κοινό, καθώς αποτελεί τμήμα του αρχαιολογικού χώρου της Αρχαίας Αγοράς.

Ο Ναός αυτός είναι χτισμένος πάνω στο λόφο του Αγοραίου Κολωνού, στο δυτικό μέρος της Αρχαίας Αγοράς, κατά διεύθυνση Ανατολή - Δύση με είσοδο από την Ανατολή. Είναι δωρικού ρυθμού, περίπτερος, εξάστυλος ναός, κτισμένος ίσως από τον αρχιτέκτονα Ικτίνο από πεντελικό μάρμαρο. Έχει 13 κίονες σε κάθε πλευρά μήκους και 6 (συναριθμούμενοι) κατά πλάτος. Οσηκός του χωρίζεται σε πρόναο, κυρίως ναό και οπισθόδομο.

Ο ναός είχε σχεδιαστεί και πιθανότατα άρχισε να χτίζεται ήδη από το 450 π.Χ., σίγουρα πριν από τον Παρθενώνα. Η σύλληψή του ανήκει στη γενιά των Μαραθωνομάχων και του Κίμωνα και όχι στο οικοδομικό πρόγραμμα του Περικλή. Στα χρόνια που ακολουθούν σημειώνονται αλλαγές στο σχεδιασμό, γύρω στο 445 π.Χ., είναι όμως σε προχωρημένο στάδιο το έργο, αφού τότε ολοκληρώνονται οι μετόπες με τους άθλους του Ηρακλή και τα γλυπτά του ανατολικού αετώματος. Μεταξύ 445-440 π.Χ. φιλοτεχνείται η δυτική ζωφόρος. Ανάμεσα στο 435 και το 430 π.Χ. χρονολογούνται η ανατολική ζωφόρος, το δυτικό αέτωμα και η διαμόρφωση του εσωτερικού με περαιτέρω αλλαγές στο αρχικό σχέδιο. Το 421 π.Χ. τοποθετούνται η σίμη, τα ακρωτήρια και το λατρευτικό σύμπλεγμα του Ηφαίστου και της Αθηνάς, οπότε πρέπει να ολοκληρώνεται και η στέγη του ναού. Τα επίσημα εγκαίνια έγιναν το 416/5 π.Χ. Ο πιθανότερος λόγος που διάρκεσαν τόσο πολύ οι εργασίες στο ναό του Ηφαίστου είναι ότι με το οικοδομικό πρόγραμμα του Περικλή δόθηκε προτεραιότητα στον Παρθενώνα, από το 447 π.Χ., και στο ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο, από το 444 π.Χ.

Στην ανατολική πρόσοψη του ναού, που βλέπει προς την Αρχαία Αγορά, ο ανάγλυφος διάκοσμος στις μετόπες απεικονίζει τους άθλους του Ηρακλή, ενώ στο αέτωμα παριστάνεται πιθανόν μια Κενταυρομαχία (μάχη του Θησέα και των Λαπιθώνεναντίον των Κενταύρων στο Πήλιο). Στην ανατολική ζωφόρο απεικονίζεται άλλη μια σκηνή μάχης. Η ταύτιση του θέματος δεν είναι σίγουρη και οι διάφορες ερμηνείες προτείνουν μάχη του Θησέα και των Παλλαντιδών, μάχη Ελλήνων και Τρώων στοΣκάμανδρο, όπου ο Ήφαιστος βοήθησε τον Αχιλλέα, ή μάχη του Ερεχθέα και του Ευμόλπου. Στη δυτική πλευρά ο γλυπτός διάκοσμος απεικόνιζε την άλωση της Τροίας στο αέτωμα και το κυνήγι του Καλυδωνίου Κάπρου στη ζωφόρο. Οι βόρειες και νότιες μετώπες αποδίδουν επεισόδια από τις περιπέτειες του Θησέα (γουρούνα Κρομμυώνα, Σκίρων, Κερκύων, Περιφήτης,Προκρούστης, Σίνης, ταύρος Μαραθώνα, Μινώταυρος).

Κατά την αρχαιότητα στο εσωτερικό του ναού υπήρχαν χάλκινα αγάλματα του Ηφαίστου και της Αθηνάς κατασκευασμένα από τον Αλκαμένη (421 - 415 π.Χ.). Πρόκειται για ένα από τα καλύτερα διατηρημένα μνημεία της Αγοράς και τον καλύτερα σωζόμενο ναό δωρικού ρυθμού στον Ελλαδικό χώρο.

Ρωμαϊκή Αγορά της Αθήνας

Οι Ρωμαίοι επέλεξαν τον 1ο αιώνα π.Χ. μεταξύ 19 και 11 π.Χ. για να χτίσουν τη Ρωμαϊκή αγορά στη συγκεκριμένη τοποθεσία, ακριβώς επειδή βρίσκεται σε ένα στρατηγικό σημείο ανάμεσα στην Ακρόπολη, το σημαντικότερο θρησκευτικό και συμβολικό χώρο της πόλης και την αρχαία αγορά, το κέντρο της εμπορικής και πολιτικής ζωής της εποχής.

Η Ρωμαϊκή αγορά δημιουργήθηκε ως συνέχεια της αρχαίας αγοράς, προκειμένου να ικανοποιήσει τις ανάγκες της καθημερινής ζωής της πόλης. Η αρχαία αγορά συνδέθηκε με τη Ρωμαϊκή αγορά μέσα από ένα δρόμο. Όταν η Ρωμαϊκή αγορά ολοκληρώθηκε, ο δρόμος αυτός ήταν διακοσμημένος με μια Ιωνική στοά. Η αγάπη των Ρωμαίων για την πολυτέλεια και την σπατάλη χαρακτηρίζει άλλωστε πολλά από τα έργα τους. Η αγορά ήταν ένα μεγάλο τετράγωνο αίθριο που περιβαλλόταν από κίονες Ιωνικού ρυθμού. Από τη μία πλευρά της Αγοράς, την ανατολική, υπήρχαν διάφορα καταστήματα. Η πύλη που υπάρχει ακόμα και σήμερα είναι το εξωτερικό μέρος της πύλης που ονομάζεται Πρόπυλο. Αυτή η πύλη είναι γνωστή ως πύλη της Αρχηγέτιδος Αθηνάς. Με αυτό το όνομα αναφέρεται σε διάφορες επιγραφές, επειδή ήταν αφιερωμένο στη θεά Αθηνά από το δήμο της Αθήνας. Η αγορά κατασκευάστηκε με τη χρηματοδότηση του Αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου, κάτι που είναι γνωστό από μια άλλη επιγραφή που βρέθηκε στο Πρόπυλο. Κατά την διάρκεια της βασιλείας του αυτοκράτορα Αδριανού (2ος αιώνας μ.Χ.), επεκτάθηκε και προστέθηκε μια επιγραφή στην πύλη η οποία και καθόριζε τις φορολογικές υποχρεώσεις των εμπόρων λαδιού.

Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η πύλη της Αθηνάς Αρχηγέτιδος, ονομάστηκε πύλη του παζαριού, καθώς την εποχή εκείνη ο χώρος χρησιμοποιήθηκε ως παζάρι σιταριού. Τέλος ανακαλύφθηκε ξανά τον 20ό αιώνα και ανασκάφτηκε από τους αρχαιολόγους.

Παγκόσμια Ημέρα κατά της Θανατικής Ποινής

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Θανατικής Ποινής αποτελεί μία πρωτοβουλία του Παγκόσμιου Συνασπισμού για την Κατάργηση της Θανατικής Ποινής, που συνενώνει 38 μη κυβερνητικές οργανώσεις του κόσμου, ανάμεσά τους και τη Διεθνή Αμνηστία. Εορτάζεται κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου.

Στατιστικά Στοιχεία

• 88 χώρες του κόσμου έχουν καταργήσει την θανατική ποινή, 11 μερικώς, 24 στην πράξη, ενώ σε 75 διατηρείται.
• Στη χώρα μας κανένας άνθρωπος δεν έχει υποβληθεί στην «εσχάτη των ποινών» από το 1973, ενώ από το 1993 η θανατική ποινή έχει καταργηθεί και δια νόμου, εκτός από τα στρατιωτικά εγκλήματα σε περίοδο πολέμου.
• Στις ΗΠΑ, 38 από τις 50 πολιτείες υποστηρίζουν τη θανατική ποινή. 60 άνθρωποι εκτελέστηκαν στις ΗΠΑ το 2005, ανεβάζοντας τον αριθμό σε 1004 από το 1977 που επανήλθε η θανατική ποινή. Ο αριθμός των μελλοθανάτων στις ΗΠΑ ξεπερνά τις 3000.
• Τουλάχιστον 2.148 άνθρωποι εκτελέστηκαν το 2005 σε 22 χώρες, ενώ τουλάχιστον 5.186 καταδικάσθηκαν σε θάνατο τον ίδιο χρόνο σε 53 χώρες.
• Το 94% των εκτελέσεων έγιναν στην Κίνα (1770), στο Ιράν, στη Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ.

• Στις ΗΠΑ εκτελέστηκαν 19 ανήλικοι μεταξύ 1900 - 2003, οι περισσότεροι από οποιαδήποτε χώρα του κόσμου. Σημειώνεται ότι η εκτέλεση ανηλίκων απαγορεύεται από τις διεθνείς συνθήκες.

Το πραξικόπημα Κονδύλη και η παλινόρθωση της μοναρχίας

Με την σύμπραξη των αρχηγών των Ενόπλων Δυνάμεων ο Υπουργός ΣτρατιωτικώνΓεώργιος Κονδύλης ανατρέπει την κυβέρνηση Τσαλδάρη, στις 10 Οκτωβρίου 1935 και καταργεί το καθεστώς της αβασίλευτης δημοκρατίας στην Ελλάδα. Ήταν ένα ακόμα επεισόδιο στην διαμάχη βενιζελικών και αντιβενιζελικών, με πρωταγωνιστή αυτή τη φορά ένα βενιζελικό, που είχε αλλάξει στρατόπεδο.

Στις αρχές του 1935 την Ελλάδα κυβερνούσαν η αντιβενιζελική παράταξη με επικεφαλής το Λαϊκό Κόμμα και με πρωθυπουργό τον μετριοπαθή Κορίνθιο πολιτικόΠαναγή Τσαλδάρη. Την 1η Μαρτίου, βενιζελικοί αξιωματικοί με την κάλυψη τουΕλευθερίου Βενιζέλου, επιχείρησαν να ανατρέψουν την κυβέρνηση για να προστατέψουν το καθεστώς της Δημοκρατίας, όπως διατείνονταν. Το κίνημα κατεστάλη εύκολα από τον Υπουργό Στρατιωτικών Γεώργιο Κονδύλη, που επανήλθε στην ενεργό υπηρεσία με τον βαθμό του αντιστρατήγου και με αυξημένες αρμοδιότητες. Στην συνέχεια εξαπολύθηκε πογκρόμ διώξεων και αποτάξεων βενιζελικών αξιωματικών, ενώ τρεις εκτελέστηκαν. Ο δρόμος για την παλινόρθωση της βασιλείας ήταν πλέον ανοιχτός.

Ο Τσαλδάρης προκήρυξε εκλογές για τις 9ης Ιουνίου, στις οποίες θριάμβευσε, καθώς απείχαν οι βενιζελικοί. Ο Κονδύλης ανέβαλε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Στρατιωτικών. Αμέσως σχεδόν τέθηκε ζήτημα αλλαγής του πολιτεύματος και συγκεκριμένα η επαναφορά της βασιλείας. Η «αντιβενιζελική» παράταξη χωρίστηκε σε τρία στρατόπεδα: Μία μερίδα ευνοούσε πραξικοπηματική επαναφορά του βασιλιά, μία άλλη ήθελε να ρίξει το βάρος της απόφασης στον λαό με την διεξαγωγήδημοψηφίσματος και μία τρίτη ευνοούσε την διατήρηση της αβασίλευτης δημοκρατίας. Ο Τσαλδάρης, προτιμούσε την λύση του δημοψηφίσματος, αλλά δεν βιαζόταν να πάρει απόφαση. Απεναντίας ο Κονδύλης, που είχε εξελιχθεί σ’ ένα όψιμο οπαδό της βασιλείας πίεζε για άμεση λύση,επειδή φοβόταν την επιρροή του Ιωάννη Μεταξά στο στράτευμα.

Στις 10 Ιουλίου, η Βουλή ενέκρινε ψήφισμα, με το οποίο αποφασιζόταν η διενέργεια δημοψηφίσματος για το πολιτειακό έως τις 15 Νοεμβρίου. Με την έγκριση του ψηφίσματος η Βουλή διέκοψε της εργασίες έως τις 10 Οκτωβρίου. Τον Αύγουστο, ο Τσαλδάρης ήλθε σε επαφή με τον εξόριστο από το 1924 βασιλιά Γεώργιο Β’ , ο οποίος διαμήνυσε στον κυβερνητικό απεσταλμένο, υπουργό Οικονομικών Γεώργιο Πεσμαζόγλου ότι αποκλείει κάθε πραξικοπηματική αλλαγή του καθεστώτος, δηλώνοντας κατηγορηματικά ότι θα επέστρεφε στην Ελλάδα, μόνον εάν τον καλούσε ο λαός. Ο Πεσμαζόγλου είδε και τον Βενιζέλο στο Παρίσι και σχημάτισε την εντύπωση ότι ο μεγάλος κρητικός πολιτικός δεν ήταν αντίθετος με την παλινόρθωση της βασιλείας, αρκεί ο Γεώργιος να επέστρεφε ως βασιλιάς των Ελλήνων και όχι ως αρχηγός κόμματος.

Στις 10 Οκτωβρίου, ημέρα που θα ξεκινούσε τις εργασίες της για την νέα η Βουλή, μια δυσάρεστη έκπληξη περίμενε τον πρωθυπουργό Παναγή Τσαλδάρη. Οι αρχηγοί των τριών όπλων- στρατηγός Αλέξανδρος Παπάγος, ναύαρχος Δημήτριος Οικονόμου και στρατηγός της Αεροπορίας Γεώργιος Ρέππας- έχοντας την κάλυψη του Κονδύλη, τον εξαναγκάζουν σε παραίτηση, μπλοκάροντας το αυτοκίνητό του που εκινείτο στην Λεωφόρο Κηφισίας, στο ύψος του Γηροκομείου.

Οι τρεις αρχηγοί συγκροτούν «Επαναστατική Επιτροπή» και εκδίδουν προκήρυξη προς τον ελληνικό λαό στην οποία αναφέρουν, μεταξύ άλλων ότι «Οι εκπροσωπούντες τας Στρατιωτικάς, Ναυτικάς καί Αεροπορικάς Δυνάμεις της Χώρας αισθανόμενοι πλέον καθαρώς τους κινδύνους της αναρχίας κρούοντας την θύραν του Έθνους ημών εθεώρησαν ιερόν καθήκον να επέμβουν δια την λύσιν της ολεθρίας καταστάσεως».

Ο ιθύνων νους του πραξικοπήματος Γεώργιος Κονδύλης χρίζεται αντιβασιλέας και αναλαμβάνει την πρωθυπουργία. Την ίδια ημέρα, οι πραξικοπηματίες αναγκάζουν την Βουλή να καταργήσει το καθεστώς της αβασιλεύτου δημοκρατίας και να αποφασίσει την διενέργεια δημοψηφίσματος στις 3 Νοεμβρίου για την παλινόρθωση της βασιλείας. Στην συνεδρίαση συμμετείχαν μόνο 82 βουλευτές, αφού οι υπόλοιποι 165 με επικεφαλής τον Τσαλδάρη είχαν αποχωρήσει.

Στις 3 Νοεμβρίου, ο ελληνικός λαός αποφάσισε με το 97.8% των ψήφων την παλινόρθωση της βασιλείας, σε ένα δημοψήφισμα, όπου η νοθεία ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, όπως δείχνει και το αποτέλεσμα. Στις 25 Νοεμβρίου, ο Γεώργιος Β’ επανήλθε στην Ελλάδα και πέντε ημέρες αργότερα συγκρούστηκε με τον Κονδύλη για την αμνήστευση των κινηματιών του Μαρτίου. Ο Κονδύλης διαφώνησε και παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία.

Η ανώμαλη πολιτικά περίοδος τερματίσθηκε στις 26 Ιανουαρίου 1936 με την διενέργεια εκλογών, κατά τις οποίες το ΚΚΕ έγινε ο ρυθμιστής της κατάστασης.