Λα Τοματίνα

Κάθε χρόνο την τελευταία Τετάρτη του Αυγούστου (31 Αυγούστου το 2016) διεξάγεται στην πόλη Μπουνιόλ της Ισπανίας ο περίφημος ντοματοπόλεμος (La Tomatina = η ντοματούλα), που τα τελευταία χρόνια έχει αποκτήσει διεθνή προβολή, βοηθούσης και της τηλεόρασης. Αποτελεί την κορύφωση των εκδηλώσεων για τον εορτασμό του προστάτη της πόλης (πολιούχου) Αγίου Λουδοβίκου (Μπερτράν) και της Παναγίας. Το Μπουνιουέλ απέχει 30 χιλιόμετρα από τη Βαλένθια κι έχει 9.000 κατοίκους. Κατά τη διάρκεια της «Λα Τοματίνα» ο πληθυσμός του ξεπερνά τις 40.000.

Το έθιμο ξεκίνησε το 1945, όταν κατά τη διάρκεια μιας καρναβαλικής εκδήλωσης με την ονομασία «Gigantes y Cabezudos» («Γίγαντες και Μεγαλοκέφαλοι»), μια παρέα νεαρών συνεπλάκη χρησιμοποιώντας ως όπλα τα λαχανικά ενός παρακείμενου μανάβικου. Η τοπική αστυνομία επενέβη και διέλυσε τον λαχανοπόλεμο.

Το σκηνικό επαναλήφθηκε και την επόμενη χρονιά, μόνο που αυτή τη φορά οι νεαροί ήταν οπλισμένοι με ντομάτες, που έφεραν από το σπίτι τους. Η αστυνομία σταμάτησε εκ νέου τον ντοματοπόλεμο και μάλιστα απαγόρευσε την επανάληψή του. Ήταν η εποχή που την Ισπανία κυβερνούσε ο δικτάτορας Φράνκο, ο νικητής του τριετούς εμφυλίου πολέμου (1936-1939).

Οι νεαροί, όμως, αψηφούσαν τις απαγορεύσεις και τις συλλήψεις και κάθε χρόνο επιδίδονταν στο αγαπημένο τους σπορ. Το 1957 ήταν μία κομβική χρονιά για την καθιέρωση του εθίμου. Μία νεανική ομάδα αποφάσισε να γιορτάσει την «Κηδεία της Ντομάτας» με μουσική και θεατρικά δρώμενα. Η εκδήλωση κορυφώθηκε με την περιφορά του φερέτρου της ντομάτας, δια μέσου των κεντρικών οδών της πόλης, συνοδεία επικήδειων εμβατηρίων.

Μόνο τότε η τοπική κοινωνία κατανόησε τη χρησιμότητα του εθίμου και το υιοθέτησε. Το 1975 η οργανωτική επιτροπή των εκδηλώσεων για τη θρησκευτική γιορτή του Αγίου Λουβοδίκου το ενέταξε στο πρόγραμμά της και ανέλαβε η ίδια την προμήθεια των «πυρομαχικών», καθώς μέχρι τότε τις ντομάτες τις έφερναν μαζί τους οι συμμετέχοντες.

Τα επόμενα χρόνια η φιέστα τής «Λα Τοματίνα» εξελίχθηκε σε μία από τις πιο δημοφιλείς και ασυνήθιστες γιορτές παγκοσμίως. Χιλιάδες επισκέπτες από κάθε γωνιά του κόσμου συνωστίζονται κάθε χρόνο στους δρόμους του Μπουνιουέλ, με μοναδικό σκοπό να πετάξουν ο ένας στον άλλο τόνους από ντομάτες.

Η μεγάλη επιτυχία έφερε και την εμπορική εκμετάλλευση. Έτσι, από το 2013 καθιερώθηκε εισιτήριο 10 ευρώ για κάθε ενδιαφερόμενο να συμμετάσχει στο ντοματοπόλεμο.