Μπλόκο της Κοκκινιάς

1944-Το μπλόκο της Κοκκινιάς

Το καλοκαίρι του 1944 το παιχνίδι είναι χαμένο για τη Γερμανία. Οι σύμμαχοι προελαύνουν και στην Ελλάδα οι εφημερίδες δημοσιεύουν τις γερμανικές ανακοινώσεις για την ηρωική αντίσταση των στρατευμάτων τους. Δημοσιεύουν όμως και χάρτες. Κι ένας βλάκας μπορεί να καταλάβει τι γίνεται. Η αντίσταση γίνεται όλο και προς τα πίσω.

Griechenland, griechische Soldaten
Ανδρες των Ταγμάτων Ασφαλείας σε… εξόρμηση στην περιφέρεια
Η κυβέρνηση Ράλλη έχει δημιουργήσει τα Τάγματα Ασφαλείας για να χτυπήσει το ΕΑΜ. Στόχος του δεν είναι μόνο η βοήθεια στους Γερμανούς που σε λίγο θα φύγουν αλλά η… επόμενη μέρα.

Η Ασφάλεια και τα Τάγματα Ασφαλείας όλο το καλοκαίρι χτυπούν γειτονιές της Αθήνας που σχεδόν ήταν αυτόνομες εξ αιτίας της έντονης παρουσίας του ΕΛΑΣ.

4
Ταγματασφαλίτες στον Άγνωστο Στρατιώτη.
Η Κοκκινιά λεγόταν και  «Μόσχα».  Στις 15 και 16 Αυγούστου στο συνοικισμό Κιλικιανών άρχισαν οι πρώτες συγκρούσεις. Το ίδιο και στα Μανιάτικα. Κανείς όμως δεν περίμενε αυτό που θα ακολουθούσε.
Είναι 2.30 τα ξημερώματα της Πέμπτης 17 Αυγούστου. Δυνάμεις του  1ου Συντάγματος Ευζώνων, διμοιρία του Μηχανοκίνητου της Αστυνομίας, μαζί με Γερμανούς της 11ης Μεραρχίας κυκλώνουν μια τεράστια περιοχή που περικλείει τη Κοκκινιά, τη Νίκαια, τον Κορυδαλλό.

Στις 6 το πρωί ακούγονται τα… χωνιά των συνεργατών των Γερμανών:

«Προσοχή-προσοχή! Σας μιλάνε τα τάγματα ασφαλείας. Όλοι οι άντρες από 14 έως 60 ετών να πάνε στην πλατεία της Οσίας Ξένης για έλεγχο ταυτοτήτων. Όσοι πιαστούν στα σπίτια τους θα τουφεκίζονται επί τόπου».

Στις 9 το πρωί η πλατεία έχει γεμίσει με κόσμο. Ο καυτός Αυγουστιάτικος ήλιος δημιουργεί λιποθυμίες. Εκεί συνεργάτες των Γερμανών, κάτοικοι της περιοχής, υποδεικνύουν τους οργανωμένους στο ΕΑΜ. Ενας από τους καταδότες είναι πρώην μέλος της ΟΠΛΑ.

Εντοπίζονται σχεδόν αμέσως  στελέχη όπως ο λοχαγός του ΕΛΑΣ και γραμματέας της ΚΟΒ Κιλικιανών Αποστόλης Χατζηβασιλείου, ο γραμματέας της ΚΟΒ Κοκκινιάς και αρχηγός της ΟΠΛΑ Παναγιώτη Ασμάνη, ο Θοδωρής Περιβνόλας, αλλά και μαχήτριες όπως η Διαμαντώ Κουμπάκη, η Αθηνά Μαύρου κ.ά

Πίσω από την πλατεία βρίσκεται ένα παλιό εργοστάσιο. Εκεί στη «μάντρα» βασανίζονται και εκτελούνται  από τους Γερμανούς 50 άτομα. Ο δήμιος πίνει ούζο και πυροβολεί.

6
Παρέλαση των Ταγμάτων Ασφαλείας
Στα Αρμένικα μια μικτή μονάδα του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ μετά από μάχη καταφέρνει να διαφύγει. Στην ανταλλαγή πυρών τραυματίζεται ένας Γερμανός και μερικοί Ελληνες συνεργάτες τους. Σε αντίποινα μεταφέρονται εκεί  από την πλατεία Οσίας Ξένης κι εκτελούνται 40 άνδρες και γυναίκες. Καίνε και μερικά σπίτια. Κι η περιοχή πήρε το όνομα «Καμμένα του Καραβά».

Οι συγκεντρωμένοι στην πλατεία της Οσίας Ξένης μεταφέρονται στο Χαϊδάρι και πολλοί από αυτούς σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία. Οι Ταγματασφαλίτες φωνάζουν: . «Η Κοκκινιά δεν είναι εδώ, η Γερμανία είναι εδω.  Πάρτε το χαμπάρι, θα πεθάνετε όλοι σας».
Οι Γερμανοί στις επίσημες αναφορές τους κάνουν λόγο για 104 νεκρούς και 3.000 ομήρους. Πηγές της Αντίστασης ανεβάζουν τους νεκρούς στους 200.

Την επόμενη μέρα άνδρες των Ταγμάτων Ασφαλείας συλλαμβάνουν κι εκτελούν τον 18χρονο Στέλιο Σπανό (Καρδάρα), ομαδάρχη της ΟΠΛΑ. Την ίδια μέρα στην Καισαριανή  άνδρες του ΕΛΑΣ αναγνωρίζουν και εκτελούν δύο αστυφύλακες του μηχανοκίνητου της Αστυνομίας. Σε αντίποινα Γερμανοί και Ταγματασφαλίτες συλλαμβάνουν 35 κι εκτελούν τους πέντε από αυτούς. Άνδρες της ΟΠΛΑ και κάτοικοι της περιοχής σκοτώνουν με τη σειρά τους δύο αιχμαλώτους Εύζωνες.

Ο κύκλος της βίας θα αργούσε πολύ να σταματήσει.

Ποιοι ήταν οι πρωταγωνιστές του μπλόκου της Κοκκινιάς; Και τι απέγιναν;

Από την Ειδική Ασφάλεια παρόντες ήταν  οι αξιωματικοί Μπατράνης, Βακαλόπουλος, Παρθενίου, Τηλέμαχος Μόρφης, Τσανακαλιώτης, Μητρόπουλος, Γκίνος, Τσιμπίδαρος, Παπαγεωργίου και ένας διερμηνέας  με το όνομα  Ανθόπουλος.
Το γενικό πρόσταγμα  της επιχείρησης το είχε ο συνταγματάρχης των Ταγμάτων Ασφαλείας  Γιώργος Πλυτζανόπουλος. Μετά την Κατοχή ο Πλυτζανόπουλος προήχθη σε υποστράτηγο του Ελληνικού Στρατού, ενώ ο ανιψιός του έγινε δήμαρχος Κοκκινιάς επι χούντας
Δεξί του χέρι ήταν ο ταγματάρχης  Γιώργος Σγούρος. Συνοδεύεται μάλιστα κι από τον γιο του, τον «μπέμπη» όπως τον φώναζε Θόδωρο.Μετά την κατοχή  καταδικάστηκε αλλά αφέθηκε ελεύθερος και συνέχισε να υπηρετεί ως Ταγματάρχης. Διορίστηκε αργότερα Διοικητής στο 3ο Τάγμα Μακρονήσου
Επικεφαλής του μηχανοκίνητου της Αστυνομίας Πόλεων, ήταν ο Νίκος Μπουραντάς., οποίος απολογούμενος στο Δικαστήριο Δωσιλόγων, απάντησε : «Εγώ τρώγω ένα ξεροκόμματο, βουτηγμένο στο αίμα! Αλλά ρέει στις φλέβες μου άφθονο ελληνικό αίμα»

.Από κοντά και οι… πρόθυμοι. Οι καταδότες. Άνθρωποι που συνεργάζονταν στενά με την αστυνομία όπως ο  Κιρκόρ Μπαταβιάν, Γρηγόρης Ιωαννίδης, Μπεμπέκογλου, Μεϊμάρης, Λυκουρέζος