Νησος Πόρος

Ο Ναός του Ποσειδώνα
... ο Πόρος από την αρχαιότητα αποτελείται από δύο νησιά, τη Σφαιρία,
που πήρε το όνομά της από τον Ηνίοχο του Πέλοπα, Σφαίρο,
και την Καλαυρία (καλή αύρα). Η Καλαυρία αρχικά ήταν αφιερωμένη
στο θεό Απόλλωνα ο οποίος την παραχώρησε στο θεό Ποσειδώνα,
ως αντάλλαγμα για τους Δελφούς.
Η Καλαυρεία είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από την Σφαιρία, κατάφυτη
με άφθονα νερά, ενώ η Σφαιρία είναι ένας βράχος ηφαιστειακής προέλευσης.
Κατά τη Μυθολογία η Αίθρα μητέρα του Θησέα, πηγαίνοντας στη Σφαιρία
για να προσφέρει τιμές στο μνήμα του Σφαίρου, μετά από ένα όνειρο
που της έστειλε η Θεά Αθηνά, συνευρέθηκε με τον Ποσειδώνα.
Σε εκείνο το μέρος ίδρυσε ναό προς τιμήν της Απατούρια Αθηνάς και ονόμασε
τη Σφαιρία, Ιερά. Προς τιμή της Απατούριας Αθηνάς τελούνταν τα Απατούρια, που είχαν θρησκευτικό χαρακτήρα και διαρκούσαν τρεις ημέρες.

Στο Βόρειο τμήμα του νησιού υπάρχουν τα ερείπια
του Ναού του Ποσειδώνα,
που κτίστηκε γύρω στα 520 π.Χ.
Ο κυρίως ναός ήταν Δωρικού ρυθμού, ορθογώνιος περίπτερος
με 6 και 12 κίονες στις πλευρές του. Γύρω του υπήρχε περίβολος, αρκετές στοές και τεμένη.
Κοντά στο ναό υπήρχε ο οικισμός
της Καλαυρίας, ενώ στον κόλπο
της Βαγιωνιάς υπήρχε άλλος αρχαίος οικισμός που
καταποντίστηκε στη θάλασσα.
Στο ναό του Ποσειδώνα το 322π.χ., κατέφυγε ο αρχαίος Αθηναίος ρήτορας Δημοσθένης, κυνηγημένος από τον Φίλιππο της Μακεδονίας. Τελικά έδωσε τέλος στη ζωή του στον περίβολο του ναού, πίνοντας κώνειο.

Ο αρχαίος ρήτορας Δημοσθένης

Με έδρα το ιερό του Ναού του Ποσειδώνα στην Καλαυρία, ιδρύεται
η Αμφικτιονία της Καλαυρίας. Θρησκευτική και αργότερα πολιτική ομοσπονδία. Μέλη της ήταν επτά πόλεις, η Ερμιόνη, η Επίδαυρος,
η Αίγινα, οι Πρασιές,
η Αθήνα κι ο Ορχομενός.
Η Αμφικτιονία χρησίμευε για επίλυση τυχόν διαφορών τους, καθώς
και για εμπορικές συναλλαγές.
Γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της
από τα τελευταία προϊστορικά χρόνια μέχρι τον 5ο αιώνα π.Χ.

Ο Ναός του Ποσειδώνα

Ανακαλύφθηκε Πανάρχαιος Οικισμός στον Πόρο...
...της πρώιμης Εποχής του Χαλκού, στη θέση Κάβος Βασίλη
στην ΒΑ πλευρά του νησιού.
Ο Οικισμός αυτός είναι ο παλαιότερος που έχει ανακαλυφθεί έως τώρα
στη Τροιζηνία. Ήρθαν στο φώς
δυο καλά διατηρημένα
κτίρια με μεγάλες αίθουσες
και αποθηκευτικούς χώρους.
Με αυτόν τον οικισμό πιθανότατα
να σχετίζετε και το ναυάγιο
που βρέθηκε πριν μερικά χρόνια
στην νήσο Δοκό και χρονολογείται
την ίδια περίοδο.
Πανάρχαιος Οικισμός

Στη βραχονησίδα Μόδι...
...στα ανατολικά του Πόρου ανακαλύφθηκε πρόσφατα ένας σημαντικός ναυτικός οικισμός που χρονολογείται στην τελευταία φάση της Μυκηναϊκής περιόδου (τον 13ου αιώνα π.χ.) Τα ευρήματα μαρτυρούν ότι οι κάτοικοι
τους είχαν εμπορικές συναλλαγές με άλλες περιοχές του Αιγαίου.

Ο Πόρος διαδραμάτισε...
... σπουδαίο ρόλο κατά
την Επανάσταση του 1821,
από την περίοδο της οποίας
σώζονται πολλά μνημεία.
Υπήρξε έδρα της κυβέρνησης
από 15 Απριλίου - 16 Ιουνίου 1827. Τον Οκτώβρη του 1828
στον Πόρο έγινε η σύσκεψη
των τριών Δυνάμεων, οι οποίες καθόρισαν τα σύνορα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.
Ο Εμπρησμός του στόλου
Από τον Πόρο ξεκίνησε ο συμμαχικός στόλος για τη νικηφόρα ναυμαχία
του Ναυαρίνου το 1827. Στο λιμάνι του Πόρου εγκαταστάθηκε το 1830
ο πρώτος πολεμικός ναύσταθμος της Ελεύθερης Ελλάδας.
Ιδιαίτερα σημαντικά ιστορικά γεγονότα διαδραματίζονται στον Πόρο
το 1831 κατά τη διάρκεια της ισχυρής εμφύλιας διαμάχης ανάμεσα
στον Ι. Καποδίστρια και τους Υδραίους, που είχε σαν αποτέλεσμα την ανατίναξη ενός μέρους του Ελληνικού Στόλου που ήταν αγκυροβολημένος
στον όρμο του Πόρου.